Tak naprawdę nigdy nie miałam najmniejszych wątpliwości, co do tego, że moje dzieci będą mówić po polsku. Jeszcze zanim zdecydowaliśmy się założyć rodzinę, wielokrotnie rozmawialiśmy z moim mężem, pochodzącym z Niemiec, że niezależnie od naszego miejsca zamieszkania chcemy wychowywać dzieci dwujęzycznie. Dla mnie było i w dalszym ciągu jest sprawą priorytetową, nauczenie dzieci mojego języka ojczystego, tak aby mogły swobodnie porozumiewać się w Polsce ze swoimi dziadkami, kuzynami i dalszą rodziną, a także dzięki temu językowi, miały dostęp do szeroko pojętej polskiej kultury. Poza tymi oczywistymi kwestiami, nauka drugiego języka w dzieciństwie, wpływa bardzo pozytywnie na rozwój mózgu i ułatwia naukę kolejnych języków. Z racji tego, że mój mąż nie mówi po polsku, nasz komunikacja rodzinna przebiega w dwóch językach. Dzieci mówią do taty po niemiecku, ja również rozmawiam z mężem po niemiecku, ale z dziećmi już po polsku, tak samo jak i dzieci zwracają się do mnie po polsku. Mówiąc uczciwie, na początku byłam bardzo zaskoczona tym, że ciągła komunikacja naprzemiennie w dwóch językach, wymaga ode mnie sporego zdyscyplinowania i wysiłku intelektualnego. Dodatkowo dzieci chodzą na zajęcia z języka polskiego i staram się zapewnić im możliwie dużo możliwości funkcjonowania w tym języku, na przykład poprzez wyjazdy do Polski przynajmniej raz lub dwa razy w roku na dwa tygodnie czy chociażby spotkania z polskimi przyjaciółmi i znajomymi.
Największym komplementem i zarazem największą motywacją do dalszego wysiłku związanego z nauczaniem języka polskiego moich dzieci, było wydarzenie z poprzedniego roku, kiedy wybrałam się z dziećmi do biblioteki publicznej w mieście mojego pochodzenia w Polsce. Dzieci po rozmowie z panią bibliotekarką zostały przez nią zachęcone do założenia własnej karty bibliotecznej. Jakież było zaskoczenie pani bibliotekarki, gdy okazało się, że Helenka i Adaś wychowywani są poza granicami Polski. Jej zdaniem na poziemie językowym nie różniły się niczym w stosunku do swoich rówieśników w Polsce. A zatem da się! I to nawet wtedy, gdy jest się jedyną osobą, która używa tego języka, tak jak w moim przypadku. Jednakże w tym wypadku uważam, że niezbędna jest stuprocentowa konsekwencja w używaniu języka polskiego, niezależnie od okoliczności i towarzystwa. Wszystkim niezdecydowanym, albo mającym wątpliwości życzę dużo odwagi i wytrwałości. Jednocześnie zachęcam do przekazywania języka polskiego kolejnym pokoleniom. Z taką łatwością, z jaką dzieci są w stanie nauczyć się drugiego języka w dzieciństwie, już nigdy nie nauczą się żadnego kolejnego języka obcego.
Ania

Warum stehe ich zur Zweisprachigkeit und fördere diese aktiv in meiner Familie
Das menschliche Gehirn ist ein Kunstwerk in vielerlei Hinsicht. Früh gefördert erlaubt es uns Dinge zu erlernen und zu vollbringen, die einzigartig sein können.
Ich sehe dies an meinen Kindern jeden Tag. Obwohl ich seit 13 Jahren über meine Frau den direkten Kontakt zur polnischen Sprache habe, war es mir bis dato nicht möglich, ein für den alltäglichen Gebrauch ausreichend hohes sprachliches Level in dieser Sprache anzueignen. Ganz anders bei meinen beiden kleinen Kindern: Gefördert durch den Input zweier Sprachen von Geburt an, die weltweit als nicht gerade die einfachsten in Hinsicht auf Grammatik und Vokabular gelten, sind beide nun mit 5 und 8 Jahren in der Lage, diese nahezu perfekt zu beherrschen. Altersgerecht versteht sich.
Staunend höre ich zu, wenn die beiden sich wortsicher in beiden Sprachen unterhalten und vor allem in Bruchteilen von Sekunden von einer Sprache in die andere wechseln können.
Ich wüsste keinen einzigen Nachteil zu benennen, der aus dem Erlernen mehrerer Sprachen bereits in früher Kindheit erwachsen könnte. Ich sehe diese nicht, ich erkenne ihn nicht im Umgang mit einsprachig aufwachsenden Kindern. Für mich zeigen sich eher die vielen Vorteile, die sich jetzt und in Zukunft für meine Kinder ergeben bzw. ergeben werden:
• Den Zugang über die Sprache zu mehreren Kulturräumen, wie dies sonst nicht möglich wäre
• Weitere berufliche Perspektiven, vom Studium zu potenziellen Arbeitsfeldern
• Ein interkultureller Freundeskreis, welcher sich oft nur durch Zugang zu neuen Sprachen eröffnet
• Offenheit gegenüber all dem, was ohne sprachlichen Bezug als fremd oder sogar angstmachend empfunden wird
• Ein familiärer Zugang zu beiden Elternseiten, welcher ohne Sprache so nicht erlebt werden könnte
• Sprache ist ebenso der Schlüssel zur persönlichen Selbstsicherheit und Selbstvertrauen

Mein Fazit würde lauten: Schade, dass ich selbst diese Möglichkeit in der Kindheit nicht hatte und vor allem: Wie habt Ihr Euch getäuscht, Ihr lieben Eltern und Großeltern, als ihr bis vor wenigen Jahrzehnten noch fest davon überzeugt wart, dass Mehrsprachigkeit immer zu Defiziten führt und gewisse Einschränkungen mit sich bringt. Ein neuronales Kunstwerk, dessen Vernetzungsgrad sich durch seine Komplexität bestimmt, macht es zu etwas Einzigartigem.
Andreas

Cześć,

Mam na imię Aleksandra i od prawie 7 lat mieszkam w Niemczech. Przyjechałam tutaj z trójką dzieci w wieku 12, 8 i 7 lat, a 5 lat temu, już będąc w Niemczech, urodziłam syna. Od samego początku pobytu w obcym kraju wiedziałam, że muszę zadbać o to, aby dzieci potrafiły porozumiewać się, pisać i czytać po polsku.
Już w pierwszym roku Hania i Oliwka poszły do polskiej szkoły, a starszej córce odpuściłam, ponieważ potrafiła już dobrze pisać i czytać po polsku. W przyszłym roku mój syn zaczyna pierwszą klasę i również będzie uczęszczał do polskiej szkoły. Dlaczego zależy mi na tym? Jest ku temu kilka powodów:

• Najważniejsze dla mnie jest utrzymanie komunikacji z dziećmi w naszym ojczystym języku, ponieważ kocham Polskę i nie chcę, aby zapomniały swojego języka. Nie wyobrażam sobie rozmowy z dziećmi w innym języku niż polski.
• Aby mogły swobodnie porozumiewać się z rodziną w Polsce i w pełni cieszyć się wspólnymi chwilami, na przykład podczas urlopu. Spotkałam sytuację, gdzie mama nie nauczyła swojej córki mówić po polsku, mimo że była Polką, i podczas rodzinnych spotkań czuła się nieswojo, ponieważ nie rozumiała rozmów.
• Daje to nieocenione szanse w karierze zawodowej — znajomość dwóch języków otwiera wiele drzwi w pracy.
• Dwujęzyczność wspiera rozwój mózgu dziecka, co ma ogromny wpływ na jego zdolności intelektualne, pamięć i zdolności poznawcze.